
Zona verde
Parque de Belvís
Parroquia
San Fructuoso
Historia
As torres Hejduk da Cidade de Cultura de Galicia, foron orixinalmente deseñadas en 1992 como parte do Parque de Belvís por John Hejduk (1929-2002) membro do grupo Five Architects xunto con Eisenman, Meier, Graves e Gwathmey. Estas dúas torres ocuparían a aba do parque preto das terrazas do Mercado de Lusco e Fusco, mais sen embargo nunca chegaron a materializarse para tal fin. O seu colega Peter Eisenman, foi quen recuperou o proxecto no 2002 para incluílo no conxunto da Cidade da Cultura de Galicia.
As torres constitúen un dos tipos de proxectos máis repetidos na obra de Hejduk, utilizadas desde Berlín a Santiago de Compostela, como estruturas cunha dimensión simbólica. As dúas torres deseñadas para o Parque de Belvís son de idéntica forma e tamaño, mais materializadas cun carácter moi distinto, xa que unha estaría realizada en vidro e tería a función de invernadoiro, mentres que a outra estaría forrada de granito e serviría como almacén de xardinería. Entre as siluetas de ambas aparece unha terceira torre virtual invertida, que na súa situación actual enmarca a visión das torres da Catedral de Santiago desde o Monte Gaiás.
Descrición
A aba do parque está situada entre o rego Cancelón do Sar e os edificios do Convento de Santa María de Belvís e o Seminario Menor da Asunción, nuns terreos chamados a ladeira do Viso na época baixomedieval. É un espazo atravesado por sendeiros e poboada de aliñacións de arbores nas súas beiras.
Nesta área procedeuse á limpeza e sementeira de gramíneas como especies cespitosas, o mantemento do arborado existente e o engadido dun sistema de rega telexestionado de alta eficiencia.
Na implantación do céspede utilizouse unha mestura a base de Ray-grass (Lolium perenne) e Festuca. A festuca proporciona un céspede pouco denso mais moi resistente, de poucas necesidades de mantemento e tolerancia ás pisadas. O ray-grass é a especie cespitosa máis difundida polo mundo grazas á súa rápida xerminación en menos dunha semana e á súa longa duración. Require frecuentes segas que o debilitan, polo que soe mesturarse con outras especies perennes de xerminación e crecemento máis lento.
As especies arbóreas máis destacadas son as seguintes:
- Pradairos brancos (Acer pseudoplatanus): árbores caducas de follas palmeadas con cinco lóbulos que forman unha pequena aliñación nas proximidades do Centro de Información de Parques e Xardíns. Teñen un característico froito formado por dúas sementes unidas cunhas longas ás chamadas sámaras. A codia agrétase formando placas que se desprenden ao igual que nos plátanos de sombra, de aí o seu epíteto latino de pseudoplatanus. A madeira é moi apreciada en carpintaría, tornería e ebanistaría. Na fabricación de violíns, o luthier Antonio Stradivari (1644-1737), utilizaba dous tipos de madeira: de abeto vermello (Picea abies) para a parte superior, e de pradairo para a inferior, os laterais e o mastro.
- Bidueiros (Betula pendula): aparecen nunha aliñación na parte baixa da aba, contra o muro que a separa da zona baixa ocupada polos labirintos de camelias. Estas árbores alcanza até 30 metros de altura e teñen a codia de cor branca que foi usada como pergamiño. As podallas son delgadas, colgantes, cubertas de follas de forma romboidal. Ten follas caedizas, simples, alternas, de forma romboidal e irregularmente dentadas. Estende a súa área natural por case todo o hemisferio norte, onde habita nas zonas húmidas dos bosques e nas beiras dos cursos de auga. É unha árbore con diversas propiedades medicinais cuxa madeira úsase en ebanistería, na fabricación de zocas e instrumentos de labranza.
- Plátanos de sombra (Platanus x hispanica): apareceu sobre o 1650 por hibridación entre o plátano norteamericano (Platanus occidentalis) e o plátano europeo (Platanus orientalis). Acada os 45 metros de altura, 8 metros de perímetro e pode superar os 300 anos de vida. O seu madeiro é moi recto, cunha codia delgada que se desprende en escamas, formando un patrón pardo e verdoso que recorda á vestimenta de camuflaxe dos soldados. A gran cantidade de sombra que produce, a súa resistencia á contaminación, aos contrastes de temperatura e ás podas, convérteno nunha das árbores máis presentes nas cidades. Poden verse frecuentemente aliñados seguindo o trazado de camiños ou formando masas en prazas e xardíns.
Ademais destas especies vexetais, na aba do Parque de Belvís tamén é doado atopar diversas especies de aves entre a herba. Non sabemos con certeza en que momento concreto os animais silvestres empezaron a compartir pobos e cidades cos humanos, ou pode ser que algunhas especies non elixisen nunca este convivencia senón que simplemente non abandonasen os lugares onde nós decidimos establecer os nosos poboados e asentamentos, alá polo Neolítico.
Atendendo á presenza das especies de aves que habitan Compostela durante todo o ano, parte del ou durante curtos períodos de tempo en datas concretas, pódense clasificar en catro grupos: residentes, estivais, invernantes e en paso. Nas amplas extensións de céspede do Parque de Belvís podemos observar diversas aves que andan á procura de alimento. Algunhas das máis frecuentes son a lavandeira branca (Motacilla alba), o merlo común (Tordus merula), o estorniño negro (Sturnus unicolor), o pombo (Columba palumbus) ou a pega rabilonga (Pica pica).