mainimg
Código: par013
-
Parques E Xardíns
Localización

Barrio

Fontiñas

Parroquia

San Fructuoso-San Lázaro

Información

Tipoloxía

Xardín urbano

Cronoloxía

1993

Historia

Trátase dun espazo verde vinculada ao acceso á cidade histórica polo Camiño Francés e que ocupa unha ladeira do Monte de San Lázaro ou Alto da Canteira.

O nome actual do parque está ligado á historia de Compostela. Carlos I O Grande, tamén chamado Carlomagno, era o rei dos francos e emperador de Occidente, cando segundo a tradición, o eremita Paio descubriu a tumba de Apóstolo Santiago cara o ano 813. Carlomagno mantivo contactos con Afonso II O Casto, que gobernaba Asturias e a Gallaecia, quen lle comunicou o descubrimento do sepulcro, e puido ser que o emperador doase fondos para enriquecer a basílica.

O libro cuarto do Códice Calixtino narra unha fabulosa crónica da viaxe de Carlomagno a Compostela, a onde chegaría co seu exército durante as campañas de guerra contra Al-Andalus. Carlomagno tamén está ligado á tradición romeira en Orreaga-Roncesvalles, principal saída do Camiño de Santiago, pois xunto á pequena capela gótica de Santiago atópase o Silo de Carlomagno, templo funerario que se considera a edificación mais antiga do municipio, pois suponse que era o lugar de soterramento dos combatentes francos caídos no 778, e aquí era onde se oficiaban misas polos peregrinos falecidos no hospital.

Actuacións

A orixe urbanística do Parque Carlomagno e do conxunto do Polígono das Fontiñas atópase no Plan Xeral de Ordenación Urbana de 1974, onde se prevía o planeamento de desenrolo que posibilitaría o crecemento urbano posterior. A administración urbanística daquel momento prevía novas actividades de planeamento residencial en zonas como Conxo, Choupana, Pontepedriña, Lamas de Abade, Volta do Castro, Fontiñas, San Lázaro ou O Avío. Esta nova fase no proceso de construción da cidade desbordaría barreiras importantes no seu crecemento, como son o relevo ou as liñas de comunicación como estradas ou vías de ferrocarril.

O primeiro antecedente directo da ordenación urbanística de Fontiña prodúcese en 1974, cando o Instituto Nacional de Urbanización redacta o Plan Parcial do Polígono das Fontiñas. En 1985 apróbase definitivamente o novo Programa de Actuación Urbanística e Plan Parcial do Polígono das Fontiñas.

Expropiáronse os terreos necesarios para levar a cabo modificacións na rede viaria e establecer unha estrutura urbana coa que paliar as necesidades de vivenda da cidade. O espazo urbanizable complementouse coa implantación de zonas verdes xunto aos bloques residenciais, zonas entre as que se atopa o Parque Carlomagno.

O espazo verde está situado no extremo leste da cidade de Santiago de Compostela, contido na ampla valgada aberta cara o sur entre o Monte da Almáciga e o Monte de San Lázaro ou Alto da Canteira. Vinculado ao acceso á Cidade Histórica polo Camiño Francés, os seus paseos complementan esta ruta vinculándose con ela xa que, ao igual que o peregrino transita pola rúa de San Lázaro co obxectivo de chegar á Catedral, tamén pode desviarse polos paseos do parque para facer un descanso no camiño ou ter un momento de lecer.

O forte condicionante topográfico determina a posición destes paseos dentro do espazo verde, así como doutros elementos no parque, posto que se aproveita o desnivel para a colocación de fontes e a creación de liñas de perspectiva grazas á situación privilexiada como miradoiro sobre a cidade e a súa contorna.

O Parque Carlomagno conta cun espazo onde poder ter os cans ceibos, dentro do programa de convivencia coas mascotas, unha ringleira de aparatos onde poder facer exercicios físicos de intensidade moderada, e varios miradoiros que contan con extraordinarias vistas sobre a cidade e dos montes que a rodean.

Na constitución deste espazo como parque público instaláronse unha serie de elementos para a mellora das experiencias de ocio que poden levarse a cabo neste espazo como é a rega automático, iluminación artificial ou camiños peonís pavimentados con xabre compactado.

Tamén se instalaron diferentes elementos de mobiliario urbano como bancos ao longo dos paseos onde poder descansar e gozar da paisaxe da contorna, bebedeiros de auga potable onde saciar a sede os días calorosos, e papeleiras, que constitúen puntos onde botar apropiadamente os refugallos e así non manchar o parque cos nosos restos ou os das nosas mascotas.

Ao carón dos sendeiros, e en determinadas zonas do parque, medran diferentes especies arbóreas formando aliñacións ou pequenas agrupacións, mentres que a pendente principal da ladeira está tapizada con pradaría rústica, de baixo mantemento e poucas necesidades hídricas, polo que mellora a infiltración da escorrenta e evita a erosión ou o asolagamento do terreo.

Descrición

O Parque Carlomagno forma parte do Polígono das Fontiñas, unha zona residencial que foi galardoada en 2008 co premio europeo de arquitectura Philippe Rotthier, en recoñecemento á calidade urbana desta ampliación da cidade.

O barrio recolle a heteroxeneidade dos seus distintos poboadores, polo que as rúas denomínanse cos nomes das capitais europeas. Segundo o informe municipal de 2015, o 18,6% das vivendas son de promoción pública, e o 90% teñen algún tipo de réxime de protección. Moitos destes domicilios están destinados a persoas en risco de exclusión ou están adaptados para persoas con discapacidade, que se integran dentro dos máis de 10.000 habitantes que habitan o barrio.

A zona conta con moitos servizos: equipamentos deportivos, centros educativos, centro sociocultural, área comercial e centro sociocultural. Ademais, cando foi modificada a rúa de Berlín, instalouse nela o primeiro carril-bici existente na cidade.

Xunto a estes servizos, o barrio das Fontiñas conta con amplos espazos axardinados, inseridos no urbanismo dos seus bloques de vivendas, e que están complementados co gran espazo verde do Parque Carlomagno, de preto de 90.000 m2.

Esta zona comezou a urbanizarse a comezos dos ano noventa do século pasado, cando comezaron a levantarse os primeiros bloques de vivendas xunto co axardinamento das zonas verdes complementarias e a construción do Parque de Carlomagno, polo que a creación desta zona verde vai parella á súa urbanización como novo barrio residencial de Santiago de Compostela.

Bibliografía

FRAGA, M.I. Guía verde Santiago de Compostela. Alvarellos, Santiago de Compostela, 2010

Fotos actuais


Fotos antigas


Mapas


Ayúdenos a mejorar nuestra traducción de su idioma

Puedes cambiar cualquier texto haciendo click (presiona Enter después de hacer el cambio)